| Fobia społeczna dotyczy obawy przed znalezieniem się w centrum uwagi innych osób lub obawy przed zachowaniem się w sposób, który doprowadzi do zawstydzenia, kompromitacji, bądź upokorzenia. Fobia społeczna, podobnie jak inne fobie, prowadzi do unikania sytuacji budzących lęk. Fobia ta występuje u kobiet i u mężczyzn w podobnym nasileniu. Najczęściej pojawia się w wieku młodzieńczym, czasami w dzieciństwie, bardzo rzadko natomiast powyzej 25 r.ż. Może mieć charakter zgeneralizowany, dotyczy wówczas wszystkich sytuacji społecznych, w których spotyka się innych ludzi, |
poza kręgiem najbliższej rodzizny czy przyjaciół. Może być specyficzna w stosunku do jednego rodzaju sytuacji społecznych. Wówczas lęk pojawia się jedynie w kontaktach z jakimiś szczególnymi osobami (np. obiektami uczuć, przełożonymi, nauczycielami, ludźmi na wysokich stanowiskach) lub w szczególnych miejscach publicznych (np. w kościele, w przychodni). Objawy fobi społecznych mogą nasilać się aż do postaci paniki.
Osoby znajdująca się w sytuacji lękotwórczej, doświadczają szeregu różnych objawów fizjologicznych i dolegliwości somatycznych.
Najczęstszymi są: czerwienienie twarzy, szyi, dekoltu, blednięcie, pocenie, drżenie rąk, dygotanie całego ciała lub zastygniecie w bezruchu, trudności w wypowiedzeniu jakichs słów czy podtrzymaniu rozmowy, nudnosci lub nagląca potrzeba oddania moczu czy stolca. Osoby mają przeświadzcenie, że otoczenie dostrzega owe objawy, będące odzwierciedleniem przeżywanych emocji i negatywnie je oenia. Obawy są często nierealistyczne, osoby bojące się, że będą się trzęsły, wcale się nie trzęsą, a osobom bojącym się zwymiotowania , nigdy się to nie zdarza.
Zazwyczaj samoocena osób cierpiących na fobie społeczną jest niska lub niestabilna, aspiracje i wymagania wobec siebie wysokie, przy niskiej tolerancji na krytykę.
Osoby z fobią zazwyczaj nie identyfikują u siebie zaburzenia psychicznego, uważają, że są skromne albo nieśmiałe. Do leczenia zgłaszają się zwykle z powodu współwystępujących objawów.
Podjęcie odpowiedniego leczenia psychoterapeutycznego, często przy wsparciu farmakologicznym pozwala uniknąć dalszego pogorszenia funkcjonowania społecznego oraz konsekwencji wynikających z nierealizacji planów i zadań życiowych.
Bibliografia
Aleksandrowicz J.W. (2002). Psychopatologia zaburzeń nerwicowych i osobowości. Kraków. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego.
Bilikiewicz A. (red.) (2007). Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa. Wydawnictwo lekarskie PZWL.
Cierpiałkowska L. (2009). Psychopatologia. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
Kokoszka A. (2004). Zaburzenia nerwicowe. Postępowanie w praktyce ogólnolekarskiej. Kraków. Medycyna Praktyczna.
Seligman, M.E.P. Walker, E.F. i Rosenhan, D.L. (2003). Psychopatologia. Poznań. Wydawnictwo Zysk i Spółka.
Opracowanie: Agnieszka Jabłonowska
No responses yet